Hoe zit het met C2000 in de ons omringende landen van de EU?

Die goede oude PTT telefoon was zo gek nog niet en bleef zelfs bij bomaanslagen internationaal functioneren. Het mobiele netwerk ligt dan plat, ook als de zendmast zelf daarbij nog niet plat gelegd is.

Bron: verbindingen.nl 08-01-2009

Nieuwe initiatieven voor grensoverschrijdende radiocommunicatie

Auteur: Hans Borgonjen
(Hans Borgonjen is ‘kennismanager’ bij de vts Politie Nederland, voorzitter Public Safety Radiocommunication Group (PSRG) en vice-voorzitter van de Tetra Association.)

Een van de redenen voor overheden voor Tetra te kiezen, is dat Tetra een Europese standaard is waarmee internationale samenwerking mogelijk wordt. In de praktijk blijkt samenwerking echter maar beperkt mogelijk, vooral door een gebrek aan uniformiteit en compatibiliteit tussen Tetra en Tetrapol. De nieuwe fase van de ‘drielandenproef’ en het Europese overlegplatform Police Cooperation moeten daarin verandering brengen.

Police Cooperation (in goed Nederlands: Politionele Samenwerking) is op EU-niveau het overlegplatform voor politie- en justitie-aangelegenheden. Het Franse voorzitterschap heeft in 2008 ‘grensoverschrijdende samenwerking’ hoog op de agenda gezet. Om in kaart te brengen wat er (zowel operationeel als technisch) speelt, hadden de Fransen een workshop georganiseerd. Tijdens deze workshop (Eurocom genaamd) is geconstateerd dat grensoverschrijdende (radio)communicatie essentieel is voor de taakuitvoering van de politie, de huidige interoperabiliteit voor grensoverschrijdende radio communicatie in Europa onvoldoende is en datacommunicatie steeds belangrijker wordt. Verder moet worden gewerkt aan een langetermijnoplossing met één geharmoniseerde oplossing en er zijn geharmoniseerde frequenties voor mobiele data nodig. Hiervoor biedt het Digital Dividend wellicht een goede oplossing.

Radio-expertgroep

Vervolgens is een expertgroep ingesteld, die met aanbevelingen moet komen over techniek, frequenties, standaardisatie en dergelijke. De eerste bijeenkomst van deze expertgroep was eind 2008 in Parijs. Er waren zeventien landen aanwezig met in totaal zo’n 25 personen. De taken voor de groep zijn het onderzoeken van de benodigde extra frequentieruimte (met name voor mobiele data) en het opstellen van een voorstel voor relevante frequentieadministraties (onder andere CEPT) om claims voor extra frequenties te onderbouwen (met name voor Digital Dividend). Ook is de groep belast met het opstellen van voorstellen om de interoperabiliteit te optimaliseren.

Het resultaat van de onderzoeken wordt in een aantal rapporten neergelegd. In december 2008 was er een interim rapportage en het definitieve rapport is gepland voor midden 2009. Hierin worden voorstellen meegenomen voor een geharmoniseerde oplossing voor de middellange en lange termijn en een geharmoniseerde frequentie oplossing. Ook wordt input geleverd voor ETSI, zodat zij aan de technische standaard voor de langetermijnoplossing kan werken (met name mobiele breedbanddata).

Inventarisatie

De eerste stap was het inventariseren van de huidige situatie. Geconstateerd is dat er een geharmoniseerde frequentieband is via een ‘ERC decision’: de bekende 380-470 MHz-band die in heel Europa wordt toegepast. Er is echter geen uniforme technische oplossing, en Tetra en Tetrapol zijn niet compatibel.

De ‘Helsinki 1999 workshop’ heeft resultaten opgeleverd over de interoperabiliteit tussen Tetra en Tetrapol met een aantal praktische aanbevelingen om samen te kunnen werken. Een voorbeeld daarvan is de ‘back to back’-oplossing tussen Frankrijk en België, alleen deze oplossing is echter zeer beperkt qua functionaliteit en is bovendien duur. De voorgestelde oplossing ‘Tetra-GSM en Tetrapol-GSM dual terminals’ met de mogelijkheid de GSM-modus te gebruiken voor onderlinge communicatie is nooit van de grond gekomen. GSM-onderzoek heeft uitgewezen dat met GSM geen groepsgesprekken of ‘open kanaal’ mogelijk zijn en dat deze optie niet betrouwbaar is in geval van rampen en grote evenementen.

De huidige situatie in de diverse landen is:

De samenwerking tussen België en Nederland springt er positief uit met een redelijk goede interim oplossing tussen C2000 en Astrid.
Grensoverschrijdende samenwerking tussen België en Frankrijk is een concreet project geweest en de oplossing is gevonden in ‘back to back’-radio’s’ (doorstroomconstructie - Stopumts) en meldkamerbediening van beide systemen.

Daarentegen zijn er veel landen waar grensoverschrijdende communicatie nog maar zeer beperkt wordt toegepast. Als het gebeurt, wisselt men radio’s uit. Voorbeelden hiervan zijn Zwitserland, Slowakije, Oostenrijk, (nu nog) Duitsland.

Zweden: In 2005 is Zweden met de uitrol van zijn Tetra-systeem gestart, dat nu voor 70 % gereed is. In de grensgebieden is het nog analoog. Er is een (beginnende) samenwerking in de vier Scandinavische landen om tot koppeling van de vier Tetra-netwerken te komen. Ook is er een samenwerkingsverdrag met Denemarken in verband met de brug tussen de twee landen.

In het Verenigd Koninkrijk zijn er twee Tetra-netwerken (Engeland/Wales/Schotland en Noord-Ierland). Airwave levert de service aan Engeland/Wales/Schotland. In Noord-Ierland is de politie zelf de operator voor het netwerk. Uit veiligheidsoverwegingen is er geen interoperabiliteit tussen de twee netwerken. Tevens is er Tetra in de tunnel naar Frankrijk.

In Duitsland is de Tetra-uitrol begonnen. Duitsland heeft negen buurlanden, dus álle varianten zullen voor komen, mét alle complexiteit die dat met zich mee brengt. Tot nu toe bestaat er samenwerking via het uitwisselen van terminals.

Oostenrijk: De uitrol van het Tetra-netwerk in Oostenrijk is gaande. Bij het EK-voetbal is het toegepast met een prima resultaat. Tot nu toe bestaat de samenwerking met de buurlanden door het uitwisselen van terminals.

In Frankrijk zijn er twee systemen: Acropol voor de politie en Rubis voor de gendarmerie. Er is geen interoperabiliteit tussen deze twee. Dit wordt opgelost via dubbele radio’s en gedeeltelijk door bediening van beide systemen in de meldkamers.

In Spanje heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken een Tetrapol-systeem. Onderdelen van de politie hebben Tetra. Probleem van de niet-operabiliteit wordt opgelost met ‘back to back’-oplossingen en door beide systemen in de meldkamers te ondersteunen (zoals bij ons in het begin analoog en C2000). Grensoverschrijdende samenwerking met Frankrijk was destijds de reden om ook voor Tetrapol te kiezen. Maar ondanks dezelfde techniek en frequentieband zijn er toch problemen, omdat de frequentie-indeling anders is door onvoldoende afspraken in het verleden. Dit leert weer eens hoe essentieel het is om op tijd écht te standaardiseren!

In Portugal is het Tetra-netwerk in de uitrolfase. Samenwerking met Spanje door middel van repeaters over en weer, gecombineerd met 10-20 km-dekking over de grens.

Sinds 1994 heeft Tjechië een Tetrapol-systeem en sinds 2000 is dit ook landelijk. In Praag is er echter een Tetra-systeem, dus er is geen interoperabiliteit met het Tetrapol-netwerk.

Slovenië heeft een Tetra-netwerk opgezet in een deel van het land met subsidie vanuit Schengen. Dit is (nog) geen landelijk project. Ze gebruiken GSM over de grens.

In Italië is de Tetra-uitrol is gaande. Er zijn echter (nog) geen echte activiteiten op het gebied van grensoverschrijdende samenwerking.
In Polen is de beslissing over een landelijk project nog niet gevallen. Op dit moment is er samenwerking met de buurlanden door een apart kanaal van de analoge systemen.

In Estland is een landelijk Tetra-netwerk in de uitrolfase. Er staan Tetra-basisstations van Virve vanwege de samenwerking met Finland. Met Letland is er een probleem: Letland heeft (als enige in Europa) een Apco-25-systeem.

Mobiele datatoepassingen

Alle landen zijn ervan overtuigd dat mobiele-breedbanddatatoepassingen een vlucht zullen nemen. Er is wel verschil over de verwachting van hoe snel dit zal gaan. De meeste landen vinden openbare netwerken te weinig betrouwbaarheid en voorzien daarom (op middellange tot langere termijn) een ‘dedicated’ voorziening voor ‘mission critical mobiele-breedbanddata’. In Madrid lagen alle openbare netwerken ‘plat’ bij de bomaanslag. In Londen was dat ook voor een groot deel ook het geval.

Voor een dedicated voorziening zijn uiteraard wel frequenties nodig. De Franse administratie was aanwezig om een toelichting te geven op het (ingewikkelde) frequentiegebeuren. Vooral toewijzingen voor PPDR (Public Protection & Disaster Relief) en Digital Dividend kwamen aan de orde.

Het belangrijkste is de EC-activiteit van de RSPG-PUS (Radio Spectrum Policy Group - opinion on Public Use of Spectrum). Er loopt een studie naar frequentiegebruik en -behoefte van OOV, defensie en de transportsector. (In Verbinding van december 2008 is dit al toegelicht.)

De Franse afvaardiging gaf aan dat mogelijke oplossingen voor breedbanddata zijn ‘medium part of Digital Dividend’ (820-832 MHz) en/of de ‘White spaces’ (470-790 MHz). Wel werd er gewaarschuwd dat dit soort procedures erg lang duurt. Dit betekent nú beginnen als het over vijf tot zeven jaar nodig is! Zorgelijk is wel dat de huidige druk voor extra spectrum vooral vanuit de industrie komt en minder vanuit de gebruikers; ook de exacte gebruikerswensen zijn niet duidelijk. Men is wel blij dat hieraan vanuit ETSI en de Tetra Association wordt gewerkt.

Wat wel is gebleken, is dat in veel landen het contact tussen politieorganisaties en hun administratie veelal uiterst mager is. Wat dit betreft is de situatie in Nederland beter: als deelbeheerder van de OOV-frequenties zijn het ministerie van BZK en de vtsPN lid van de NFC (Nationale Frequentie Commissie) met een directe relatie tot het Agentschap Telecom.

Industrie

Motorola, EADS en Thales waren uitgenodigd om hun visie te geven. EADS en Motorola hielden een gezamenlijke presentatie, wat een goede indruk maakte. De inhoud van de presentatie over breedbanddata, technologieontwikkelingen, frequenties en dergelijke, is al eerder verwoord.

Thales stelt het gebruik van WiMax voor met voor spraak (snelle groepscommunicatie) het toepassen van de Tetra-standaard ‘over’ het WiMax-netwerk. Voor de frequentieband wordt 700 MHz voorgesteld net zoals in Amerika (de huidige WiMax-frequenties liggen in de 2,3 tot 5,4 GHz en dat is veel te hoog). Thales noemt deze oplossing ‘DigiMax’. Het WiMax-forum zou een interoperabiliteitsoplossing hebben afgesproken (een soort ISI).

Conclusies

Met alle verzamelde informatie kwam de expertgroepvergadering tot de volgende conclusies:

Alle landen moeten zo spoedig mogelijk contact opnemen met hun administratie om de wens tot extra frequenties onder de aandacht te brengen (in ons land loopt dit overleg al).

Aanbeveling opstellen voor de EU Council voor een ECC-mandaat voor een geharmoniseerde frequentieband en geharmoniseerde technische oplossing voor breedbanddata.

Technisch rapport met een overzicht van de huidige situatie, kortetermijnoplossingen (onder andere met behulp van de drielandenproefervaringen), medium- en langetermijnoplossing.
Verzoek tot financiering door de Europese Commissie voor roaming-oplossingen Tetra-Tetra, Tetrapol-Tetrapol en Tetra-Tetrapol.

Liaison statement realiseren met ETSI en de diverse frequentiegroepen.
Half januari is de volgende expert groep bijeenkomst.

--------------------------------------------------------------------------------

Doorstart drielandenproef

Zoals eerder gemeld, is afgesproken om het overleg weer op te starten tussen de drie landen van de ‘drielandenproef’. Duitsland had het initiatief genomen voor de eerste bijeenkomst omdat ze, gezien de uitrol van hun netwerk, voorzien dat grensoverschrijdende radiocommunicatie met Nederland en België binnen niet al te lange tijd opportuun wordt. Er zijn inmiddels twee eendaagse sessies geweest, met in de ochtend de drie landen Duitsland, België en Nederland, en in de middag tevens de twee betrokken leveranciers, Motorola en EADS.

Alle drie de landen zijn van mening dat er wat moet worden gedaan: Tetra is gekozen onder andere vanwege de Europese standaard die grensoverschrijdende samenwerking mogelijk maakt. Ook het Schengenverdrag heeft dit als basis. Dus: er moet een koppeling van de netwerken via een ISI (inter system interface) komen. Ook zijn ze het eens dat het verstandig is de ‘drielandenproef’ te continueren. De pilot zou dan in hetzelfde gebied moeten zijn als een paar jaar terug (Maastricht, Luik, Aken) en het liefst met zoveel mogelijk betrokkenen van destijds.

Half december 2008 was er een overleg van de specialisten over de functionaliteiten van de ISI en eind januari is er het derde ‘drielanden ISI’-overleg.

Voor het originele artikel zie:
www.verbinding.nl/index.php?D=2&view=1&category=0&id=2 .



Lees verder in de categorie Veel gestelde vragen | Terug naar homepage | Lees de introductie