Radarstations jagen vleermuizen op de vlucht

Bron: NRC
Door onze redactie wetenschap

Rotterdam, 15 maart. Vleermuizen worden afgeschrikt door
radarsignalen. Daardoor is het mogelijk de grote hoeveelheid dodelijke
botsingen tussen vleermuizen en windmolens te verminderen.
Dat blijkt uit veldonderzoek aan het voorkomen van vleermuizen in de buurt van radarstations. Voorlopige resultaten worden beschreven in het maartnummer van het vrij toegankelijke internet-tijdschrift Plos ONE.

Barry Nicholls en Paul Racey van de universiteit van Aberdeen
onderzochten het effect van radar op vleermuizen in Schotland tussen
juni en september 2006. Daar was al eerder de indruk ontstaan dat rond
grote radarstations voor luchtverkeersgeleiding weinig vleermuizen
voorkomen. In een aantal representatieve nachten is het effect nader
onderzocht in de omgeving van tien radarstations, waaronder ook
weerstations. Die geven radarpulsen af in het frequentiegebied van 1
tot 4 gigahertz. De veldsterkte rond de stations werd 'hoog' genoemd
als hij meer dan 2 volt per meter was.

De aanwezigheid van vleermuizen werd automatisch geregistreerd met
apparatuur die reageert op de hoge tonen van hun echolocatie (rond 50
kilohertz). Er werden overigens bijna uitsluitend gewone en kleine
dwergvleermuizen (Pipistrellus pipistrellus en P. pygmaeus)
waargenomen. Onmiskenbaar vielen de tellingen lager uit bij een
veldsterkte van 2 V/m of meer (binnen een straal van 200 meter rond de
stations). Tot een afstand van 400 meter was er een duidelijk effect,
al wisselde dat per radartype.

Hoe het radareffect verklaard moet worden staat nog niet vast. Er zijn
twee aantrekkelijke hypothesen. Zeker is dat radarpulsen van genoemde
frequentie en energie warmte ontwikkelen in de huid van dieren en
mogelijk wordt die waargenomen. Ook is aangetoond dat de radarsignalen
door snelle temperatuureffecten in de kop van de diertjes voor de
vleermuizen hoorbaar worden. Ze verstoren misschien de echolocatie.

De onderzoekers hopen het radareffect te gebruiken om vleermuizen te
beschermen tegen windmolens die duizenden slachtoffers maken.



Lees verder in de categorie Onderzoeken | Terug naar homepage | Lees de introductie