Eenrum: Volledig verslag hoorzitting gemeente De Marne over Telecomzendmast.

Op 13 juli 2011 werd in de gemeente De Marne een hoorzitting gehouden over een telecomzendmast in Eenrum. Een verslag van onze plaatselijke correspondent:

Verslag hoorzitting Eenrum 13 juli 2011

Op woensdag 13 juli jl. vond op het gemeentehuis in Leens een hoorzitting plaats in verband met de door de KPN gewenste plaatsing van een UMTS-mast aan de Aagtsweg in Eenrum. Onder leiding van wethouder Kor Berghuis gaven een vijftal personen een toelichting op hun eerder ingediende zienswijze, waarin zij hun bezwaren tegen de voorgenomen plaatsing kenbaar hadden gemaakt. Zo’n twintig aanwezigen op de publieke tribune, waaronder vertegenwoordigers van alle raadsfracties van de plaatselijke politieke partijen, kwamen deze avond veel te weten over de vele bezwaren die er tegen de plaatsing van deze mast bestaan. Daarbij kwam ook het gezondheidsaspect van straling zeer uitvoerig aan bod. Wethouder Kor Berghuis, die de bijeenkomst voorzat, bood sprekers in eerste instantie per persoon 10 minuten spreektijd om hun verhaal nader toe te lichten. Daarna mochten ook enkele vragen worden gesteld vanuit het publiek.

Als eerste spreker trad dhr. B. Dijksterhuis op. Hij startte zijn betoog door stellen dat aan een door hem ingezien e-mailbericht tussen KPN en de gemeente De Marne zou blijken dat de gemeente al in vroegtijdig stadium in 2010 een overeenkomst met de KPN is aangegaan, waarbij de KPN het recht op opstal heeft verkregen op een perceel gemeentelijke grond aan de Aagstweg. Hoewel Dijksterhuis heeft geconstateerd dat dit contract nog een ontbindende voorwaarde bevat in geval plaatsing op deze plek toch niet door zou gaan, is hij toch van mening dat de gemeente De Marne hier niet correct, maar voortijdig heeft gehandeld. Schijnbaar was men tot het moment van publicatie van de vergunningsaanvraag vergeten dat er ook nog burgers in Eenrum zijn die een mening hierover kunnen hebben, aldus Dijksterhuis.

Door dit voortijdige besluit heeft de gemeente volgens hem – om in klaverjastermen te spreken – reeds op voorhand een belangrijke troef uit handen gegeven ten opzicht van de KPN. Dijksterhuis rekent het de wethouder dus aan dat hij niet eerst aan een mogelijke reactie van de burgers heeft gedacht “terwijl het College bij aantreden juist het luisteren naar burgers als motto van de daken heeft verkondigd”. Dijksterhuis vindt dan ook dat de geloofwaardigheid van de wethouder in dezen in geding is, maar biedt hem nog een kans zich te rehabiliteren. Hij kan namelijk nog de vergunning weigeren en een ander oplossing zoeken. “Dat verwacht ik van u als u de relatie met uw burgers serieus wilt nemen”, aldus Dijksterhuis.

Namens de familie Laan, die een melkveehouderij aan de Aagtsweg heeft en die de drijvende kracht is achter het Eenrumse UMTS-protest, licht vervolgens als tweede spreker Harmen Dijkman zijn bezwaren toe.

Als eerste punt onderstreept hij het feit dat uit de door de gemeente ter inzage gelegde stukken niet blijkt dat er überhaupt een noodzaak is tot uitbreiding van het telecomnetwerk in Eenrum. Die stukken zijn er namelijk niet of worden achtergehouden, zegt hij. Formeel betekent dat volgens hem dan ook dat daardoor de noodzaak voor een nieuwe zendmast vooralsnog niet is aangetoond. Dijkman herinnert Berghuis er vervolgens aan dat in de gemeente De Marne een afspraak is gemaakt dat zendmasten in het buitengebied dienen te worden geplaatst en dat de huidige locatie aan de Aagstweg niet aan dit criterium voldoet.

Ook blijkt nergens uit documentatie waarom KPN en gemeente voor de locatie Aagstweg hebben gekozen en of er alternatieve locaties zijn overwogen. Op basis van jurisprudentie zou dit echter wel moeten, aldus de spreker.

Een belangrijk vierde punt dat Dijkman benoemt, is de mogelijke bedrijfsschade voor de familie Laan. De ondernemers verwachten deze schade namelijk als gevolg van de massieve en continue dag en nacht straling van de zendmast. Dijkman laat vervolgens enkele aspecten van deze mogelijke bedrijfsschade de revue passeren. Zo heeft bijvoorbeeld de leverancier van apparatuur voor koeherkenning en krachtvoerverstrekking de familie Laan al schriftelijk laten weten niet te kunnen instaan voor de gevolgen van de elektromagnetische straling van de mast op de werking van de apparatuur. Bovendien laat ervaring bij andere melkveehouderijen zien dat de afgifte van melk door koeien negatief beïnvloed wordt door UMTS-straling. O.a. is daarbij het optreden van uierontsteking geconstateerd.

Uit onderzoek is verder ook bekend geworden dat er door toedoen van een zendmast bij een stal een toename was geconstateerd van het aantal doodgeboren kalveren en kalveren met afwijking. Dijkman toont zich vervolgens bewust van het feit dat er nog volop discussie gaande is over de al of niet schadelijkheid van straling voor mensen. Toch acht hij in ieder geval de toepassing van het voorzorgsprincipe noodzakelijk. ‘Bij twijfels niet inhalen”, deelt hij de wethouder en de zaal mee en wijst de wethouder er op dat bij plaatsing van een dergelijke stralingstechnologie de bevolking van Eenrum in feite wordt gebruikt voor een gezondheidsexperiment met straling.

Als zesde punt refereert Dijkman aan de grootschalige planschade die door de voorgenomen plaatsing op de huidige locatie ontstaat. “Het beschermde dorpsgezicht van Eenrum wordt volledig door deze oerlelijke (40 m hoge) vakwerkmast doorbroken en u kunt door deze locatie ook aanzienlijke planschadeclaims verwachten”, aldus Dijkman.

Daarmee is zijn betoog echter nog niet teneinde. Dijkman wijst Berghuis namelijk ook nog op enkele niet door de gemeente nagekomen afspraken en het belabberde niveau van communicatie en informatie rond de aanvraagprocedure van de mast. Als in dezen hoofdverantwoordelijke wethouder spreekt Dijkman vervolgens Berghuis persoonlijk aan: “ U hebt niet de moed om al deze zaken met een open vizier met de bewoners van Eenrum door te nemen en u verschuilt zich achter de KPN (overigens niet aanwezig op deze bijeenkomst) als het gaat om de locatie van de Aagtsweg.

Dijkman memoreert ook nog aan het feit dat Berghuis in zijn periode als raadslid nog in 2006 voor het opstellen van antennebeleid had gepleit maar dat er de facto 2011 door hem zelf nog steeds geen beleid is opgesteld. Tenslotte roept Dijkman de gemeente op om alsnog serieus werk te gaan maken van het zoeken naar een geschikte alternatieve locatie. “Maar dan wel, zo sprak hij, in overleg met de bewoners van Eenrum voor wie deze mast toch bedoeld is? En met deze oproep tot ware democratie beëindigt Dijkman tenslotte zijn rijk beargumenteerde betoog.

Dan is de beurt aan Erik Noteboom, die een bouwbiologisch adviesburo heeft en tevens stralingsmeetdeskundige is. Ook hij spreekt namens de familie Laan. Via een sterk ingekorte, maar indrukwekkende powerpointpresentatie op het televisiescherm in de raadzaal, worden aanwezigen in rap tempo overtuigd van de reële gezondheidsgevaren van UMTS-straling. Zijn betoog baseert zich onder meer op zijn ervaring als woonbioloog bij het saneren van woningen met een te hoog stralingsniveau. Zo vertelt hij een ervaring van een student die in zijn kamer via een open raam getroffen werd door een zeer sterke UMTS-straal, meer dan 2000 microwatt sterk, aldus Noteboom. Hij meldt dat de Nederlandse Gezondheidsraad daar geen moeite mee heeft en enkele miljoenen microwatt als veilige bovengrens aangeeft. De student is er echter doodziek van geworden en de meting uitvoerende Noteboom krijgt zelf ook de volle dosis en gaat na afloop van de meting ziek naar huis.

Noteboom, die in Duitsland als eerste Nederlander een gecertificeerde opleiding als woonbioloog heeft gevolgd, vertelt de aanwezigen dat straling onder meer een negatieve invloed heeft op de hersenen (epifyse), dat straling het melatonineniveau in het lichaam verlaagt en dat straling lekkende celmembranen kan veroorzaken. Verder meldt hij op een vraag uit het publiek dat de negatieve effecten van UMTS die van GSM-straling nog 50 maal overtreffen. Dat hier een zeer deskundige voorlichter staat, is iedereen wel duidelijk in de zaal en zijn toch wel schokkende verhaal, geïllustreerd met vele afbeeldingen, lijkt op iedereen grote indruk te maken.

Als Noteboom vertelt dat een stralingsafwerende metalen bescherming, aangebracht bij een huis van een bejaard echtpaar om hen tegen een nabije UMTS-mast te beschermen, het nadeel blijkt te hebben dat een daardoor weerkaatsende gefocuste stralingsstraal af en toe een voetballer (letterlijk) heeft laat omvallen op het aangrenzende voetbalveld – is de zaal in opperste verbazing. Wanneer Noteboom uitlegt waarom bij deze voetballers – nadat ze weer na enkele uren bij hun positieven zijn gekomen, in het ziekenhuis geen oorzaak gevonden kan worden gevonden voorde tijdelijke black-out, is iedereen wel onder de indruk geraakt van dit unieke voorbeeld van het geniep van deze geconcentreerde UMTS-straling.

Noteboom spaart het opnamevermogen van zijn publiek niet. Hij illustreert zijn sympathieke en zeer geïnformeerde presentatie tenslotte met een zeer ernstige waarschuwing. Hij toont met behulp van zijn laptop een sterk vergrootte foto op het scherm waarop een flinke groep Amerikaanse soldaten vanaf een ‘veilige’ afstand naar een atoombomexplosie kijken. Niemand in de zaal twijfelt er aan wat Noteboom met deze foto wil illustreren. Men wordt er stil van. Is het zo erg gesteld met de (valse) voorlichting over straling?

Na deze indrukwekkende presentatie spreekt Aafke Mensinga namens de werkgroep UMTS-Eenrum. Dat doet zij ook namens de 70 personen die de zienwijze van de UMTS-protestgroep hebben ondersteund door een handtekening te zetten.
Ook Mevr. Mensinga refereert - evenals eerder Dijksterhuis - aan e-mailcorrespondentie tussen gemeente en KPN die al in september 2010 tot een advies aan B&W heeft geleid om de aanvraag van de KPN te honoreren. Zij stelt dat in de email tot uiting komt dat het sterkste argument voor de gemeente het financieel te behalen voordeel is geweest.

De correspondentie wekt de indruk, zo stelt zij, dat vanaf het begin slechts aan het belang van KPN is gedacht en dat men de aanvraag alleen heeft getoetst aan plannen en voorschriften. Schijnbaar heeft men het gehele gezondheidsaspect van de mast over het hoofd gezien en ook niet beseft dat de torenhoge mast aan de rand van dit prachtige dorp een ontsierende impact zou hebben. In feite heeft men geheel vergeten de burgers te raadplegen. “Als de dorpsbevolking tijdig zou zijn benaderd (in lijn met de nieuwe bestuursstijl van het college), zou al medio 2010 duidelijk zijn geweest dat in Eenrum de gekozen locatie geen voorkeur zou hebben en dat men zich zorgen maakt over de gezondheidsrisico’s”, aldus Mensinga.

Ook zij wijst er op dat Berghuis anno 2006 als raadslid had opgemerkt dat er met de plaatsing van masten erg voorzichtig zou moeten worden omgegaan. Hij had toen zelfs aangedrongen op nader overleg en had gewezen op de noodzaak om het bestaande beleid nog eens kritisch te bezien. Nu, anno 2011, wreekt zich echter nog steeds het ontbreken van enig beleid. Zonder beleid moet nu echter een aanvraag van de KPN worden afgehandeld, waarbij ook niets van voorzichtigheid blijkt, aldus Aafke. Alles vindt nu plaats onder regie van KPN met de gemeente als uitvoerder stelt zij. We krijgen daardoor de indruk dat alles een gelopen race is en de uitslag (plaatsing) al lijkt vast te staan.

Zij wijst ook op de overeenkomst betreffende de locatie en de procedures die een dwingend karakter hebben. Zij vindt dat de gemeente (in het bijzonder de wethouder) in deze zaak niet zorgvuldig heeft gehandeld en dat daardoor de belangen van de bevolking niet zijn gediend. Ook zij verzoekt de gemeente de zaken alsnog anders aan te pakken: ”Tegen de achtergrond van het gemeentelijk falen zijn wij van mening dat de wethouder, het college en de raad alles in het werk moeten stellen om te voorkomen dat de mast op de beoogde plaats komt te staan. Dat is zij aan de Eenrumer bevolking verplicht, mede en vooral uit een oogpunt van de levende vrees voor de gezondheid van mens en dier door stralingsinvloed van de zenders”. En met deze uitspraak beëindigt zij haar verhaal en komt als vijfde spreker Frides Laméris in beeld.

Laméris heeft bij aanvang van de bijeenkomst al laten weten niet met 10 minuten spreektijd uit te komen omdat zijn betoog van 10 punten dat niet toelaat. De wethouder verzekert hem vervolgens enige coulantie, waarna Laméris van start kan gaan. Laméris licht namens de Stichting Stralingsarm Nederland zijn zienswijze toe en houdt vervolgens een flink betoog, waarbij vele zaken aan de orde komen. Zo spreekt hij o.a. over door industrie en telecom gemanipuleerde en veel te hoge stralingsnormen en refereert daarbij aan een Australisch proefschrift uit 2010, waarin dit aangetoond zou zijn ‘op academisch verantwoordde wijze’.
Ook komt hij op de proppen met een uitspraak over een voor publicatie vrijgegeven geheim Amerikaans document, dat vertegenwoordigers van het militair-industriële complex al in de vijftiger jaren van de vorige eeuw de stralingsnormen zo zouden hebben gemanipuleerd dat zij enkel dienden om belangen van industrie en overheid veilig te stellen tegen kritische burgers.

Laméris ontbreekt het duidelijk niet aan stof om over te spreken. Zo maakt hij ook melding van een recente uitspraak van de Raad van Europa die haar lidstaten adviseert om draadloze netwerken op scholen te ontmantelen en kinderen te verbieden op scholen mobiel te bellen vanwege gebleken gezondheidsrisico’s. Ook deze Raad laat nu, aldus Laméris, de zgn. (gemanipuleerde) ICNIRP-normen vallen. En in het volgende punt wordt het publiek opnieuw wakker geschud door de mededeling dat ook de WHO eind mei in Genève heeft laten weten dat mobiel bellen toch veel ongezonder blijkt te zijn dan men tot dusver had gedacht. De WHO heeft namelijk besloten deze straling nu in te delen in de categorie ´mogelijk kankerverwekkend´.

Laméris raadt de gemeentelijke en landelijke overheid aan zich niet langer door de foutieve en veel te hoge stralingsnormen te laten leiden of zich er achter te verschuilen. Daarbij krijgt met name de Nederlandse Gezondheidsraad er van Laméris flink van langs. Hij verwijt dit college kritiekloos de achterhaalde ICNIRP-normen na te papegaaien. Laméris wijst vervolgens op het bestaan van talloze epidemiologische studies naar de op lange-termijn negatieve gezondheidseffecten van GSM-en UMTS-straling. Deze worden volgens hem door de officiële instanties consequent onder de tafel gehouden. Als bewijs verwijst hij naar een overzichtstudie uit 2010 van Khurana, Hardell e.a., waarbij in zo´n 80 % van de studies zou zijn aangetoond dat naast allerlei narigheid als hoofdpijn, huidklachten, irritatie, tinnitus (oorsuizen), etc. bij een afstand van minder dan 500 m. ook een significant toegenomen kankerincidentie is vastgesteld.

Omdat het gehele betoog in het bestek van dit verslag niet goed samengevat kan worden, volstaan we er nu mee om het tiende en laatste punt van zijn betoog onverkort weer te geven waarmee hij zich tenslotte namens de stichting rechtstreeks tot gemeente en wethouder richt:

“Nu U als gemeente van alle kanten gewaarschuwd bent over de reële gezondheidsrisico’s van straling , mag u zich nog wel eens enkele malen achter de oren krabben, voordat u besluit om uw medeburgers in Eenrum (alsmede de dieren van de familie Laan) vanaf minimale afstand 24 uur per dag te laten bestralen door een zendmast. Ik herhaal hierbij tenslotte nogmaals een belangrijke zin uit onze zienswijze: “Zelfs indien u van mening zou zijn, dat het u aan juridisch kader zou ontbreken om de KPN een bouwvergunning te weigeren, dan hebt u nog alle juridische bevoegdheid om te weigeren de grond, die het eigendom is van de gemeente, voor het bouwplan ter beschikking te stellen”.

Na deze laatste toespraak is de tijd aangebroken dat zowel Berghuis als het publiek nog wat vragen kunnen stellen of opmerkingen plaatsen. Een belangrijke vraag voor de wethouder is de vraag waarop het afstandscriterium voor een zendmast is gebaseerd.

Laméris wijst er op dat het afstandscriterium berust op de mate van geconstateerde negatieve gezondheidseffecten in het epidemiologische onderzoek. Bij zo´n 400-500 meter afstand dalen symptomen significant vergeleken bij kortere afstanden. Iemand uit het publiek weet nog te melden dat de overheid in Flevoland melkveehouderijen heeft moeten laten transporteren omdat de straling de apparatuur te veel bleek te storen. Er ontstaat enige hilariteit als er een discussie ontstaat over het feit of de gemeente nu wel of niet samen met de werkgroep serieus heeft gekeken naar alternatieve locaties.

Dijkman herhaalt daarbij via de microfoon tweemaal dat er wel over alternatieven is gesproken, maar Berghuis ontkent dit. Wanneer ook Hetty Laan de wethouder herinnert aan een bijeenkomst waarin zij samen over een kaart waren gebogen om deze alternatieve locaties te bekijken, komt Berghuis niet verder dan te zeggen dat hij ´niets heeft toe te voegen aan wat hij eerder heeft gezegd´. Wanneer uit de zaal vervolgens twee maal door de zelfde spreekster wordt gevraagd of de mast nu nog door de gemeente geweigerd kan worden, wordt de wethouder vanuit het achtervak door een medewerker van de gemeente gesouffleerd om hier niet rechtstreeks met ja of nee op te antwoorden.

Berghuis kondigt tenslotte aan het einde van deze avond aan dat er in september nog een ´informatiebijeenkomst´ zal worden gehouden waarbij ook het beleid aan de orde zal komen. Wanneer vervolgens uit het publiek gevraagd wordt of deze informatiebijeenkomst nog invloed kan hebben op de beslissing van de gemeente over de huidige mast, laat Berghuis weten dat dit twee gescheiden trajecten zijn.
Vervolgens gaan sprekers hun´s weegs en wordt op de publieke tribune met name door achtergebleven raadsleden nog flink gedachten uitgewisseld over de informatie die deze zeer boeiende hoorzitting heeft opgeleverd.

Frides Laméris,
Zuurveld 58
9471 Ll Zuidlaren
050/4096142 frideslameris@gmail.com

-------------------------------------------------------------------

De bijdragen van alle insprekers zijn nu beschikbaar en te lezen op:
www.umts-eenrum.com/hoorzitting.html .

Lees verder in de categorie Berichten Nederland | Terug naar homepage | Lees de introductie