Strijd tegen UMTS, Wereldomroep

Door Tom Grijsen, 16 september 2005
www2.rnw.nl/rnw/nl/themes/wetenschap/gezondheid/umts050916?view=Standard

''We kwamen de hoek om fietsen en waren meteen overtuigd. Meteen gekocht, het was ons droomhuis, op één van de mooiste waddeneilanden van Nederland.'' Marijke de Jong en Henk Wever hoefden er niet lang over na te denken. Ze kochten het huis en begonnen te verven, de boeken gingen in de kast, ze genoten van hun nieuwe huis en omgeving. Totdat ze na een half jaar plotseling vreemde klachten kregen.

''Ineens had ik een vreemde hoge piep in mijn hoofd, en een drukkend gevoel.'' Marijke begreep eerst niet wat er aan de hand was. Kort daarna kreeg ook haar partner Henk Wever klachten. ''Hoofdpijn, depressie, gepiep in het hoofd, concentratiestoornissen, het gevoel alsof je een helm op je hoofd hebt, vermoeidheid.'' Ze hadden hun vorige woning in Enkhuizen nog niet verkocht, en het gekke was dat de klachten onmiddellijk verdwenen als ze in hun oude huis waren. Toen vond Marijke op internet een artikel waarin tinitus (oorsuizen) in verband werd gebracht met de straling van UMTS-masten.

Filmpjes
UMTS betekent een Universeel Mobiel Telecommunicatie Systeem. Het is de opvolger van de gsm-techniek. Beide zijn systemen waarbij digitale signalen worden verzonden. Via het gsm-netwerk kunnen mensen mobiel bellen, via de UMTS-masten kunnen ze ook beelden en filmpjes verzenden en ontvangen. Ook wordt internet via de mobiele telefoon daarmee goed mogelijk. Op dit moment zijn er zo´n 15.000 gsm-zenders in Nederland, en 2000 UMTS-zenders. Dat moeten er de komende tijd 10.000 worden.
In totaal staan er straks 25.000 zenders, gsm en UMTS, voor een landelijk dekkend netwerk. De overheid heeft vijf jaar geleden de UMTS-frequenties verkocht voor een bedrag van 3 miljard euro, waarbij ze heeft aangegeven zelf mee te werken aan de opbouw van het netwerk.

Bundeling
Met een metertje constateerde Henk Wever dat hun droomhuis in een bundeling van elektromagnetische straling lag. Er zijn waardes af te lezen van 1000 microwatt per vierkante meter. Een normale dichtheid is
10 microwatt per vierkante meter. (volgens het Duitse verbond van Bouw Biologen). Binnen een afstand van 350 meter van het huis van Wever staan twee zendmasten, voor gsm en UMTS. Daarnaast staan er ook zenders op de vuurtoren op het eiland. Het paar was geschrokken. De straling zou de oorzaak kunnen zijn van hun symptomen. ''Er is niets anders in de omgeving die de klachten kan veroorzaken'', zegt Henk Wever, ''voordat we in dit huis kwamen, waren we kerngezond. Er zijn geen andere factoren die een rol kunnen spelen. We zitten hier op een waddeneiland met niets dan prachtige natuur om ons heen.''

Volgens hoogleraar Milieukunde Lukas Reijnders is het zeker niet ondenkbaar dat UMTS-straling schadelijk is voor de gezondheid. Uit Zweeds wetenschappelijk onderzoek (Hardell en anderen) bleek bijvoorbeeld dat je na tien jaar bellen met mobiele telefoons en DECT-telefoons (dat zijn draadloze digitale huistelefoons) een grotere kans hebt op goedaardige en ook kwaadaardige tumoren. Uit Engels onderzoek (Preece) blijkt dat gsm-straling een verandering teweegbrengt in het elektronische patroon van de hersenen. En uit onderzoek van TNO blijkt dat mensen die blootgesteld worden aan UMTS-straling zich minder lekker voelen. Dat onderzoek wordt nu overgedaan in Zwitserland, om te controleren of het betrouwbaar is.

Eric Rongen van de Gezondheidsraad zegt dat al deze onderzoeken niet betrouwbaar genoeg zijn om als hard wetenschappelijk bewijs te dienen. De Raad ziet dus geen reden om te zeggen dat gsm- en UMTS-straling ongezond is, maar erkent wel de invloed van straling op het lichaam, los van het opwarmingseffect. Maar of die biologische invloed schadelijk is, is maar de vraag. De Gezondheidsraad vindt de signalen duidelijk genoeg om de overheid te adviseren meer onderzoek te doen. Dat gebeurt tot nu toe nauwelijks.

Aandacht
Henk Wever en Marijke de Jong kwamen voor een belangrijke keus te staan. Ze konden het huis verkopen en snel terug gaan naar hun oude stek in Enkhuizen, of alarm slaan en aandacht vragen voor dit probleem. Ze kozen voor het laatste. Henk Wever organiseerde een Burger Initiatief in Enkhuizen, waar nog weinig UMTS-masten staan. Dat initiatief is een middel waarmee burgers een onderwerp op de politieke agenda van de gemeenteraad kunnen plaatsen. De gemeenteraad nam het voorstel van Henk Wever over en probeert de UMTS-zendmasten waar mogelijk te weren. Er zijn meer gemeenten die dat doen. Op basis van een enquête van de VNG in augustus, blijkt dat ruim dertig gemeenten de nieuwe UMTS-zenders weigeren of de bouw proberen te vertragen.



Lees verder in de categorie Berichten Nederland | Terug naar homepage | Lees de introductie