Teloorgang van de menselijke connectie

donderdag, 29 november 2018 - Categorie: Berichten Nederland

Bron: www.topics.nl/smartphoneverslaving-de-teloorgang-van-de-menselijke-connectie-a10934954trouw/b66e3cb2e18ca59066fb867168312509f6da92e59c13dc8022760d62dbebb911/?utm_term=ankeiler&referrerBrand=ad&utm_campaign=topics-integratie-niet-ingelogd&utm_medium=referral&utm_source=AD&utm_content=topics
29 nov. 2018

smartphoneverslaving - interview-
Het klinkt vreemd, de topman van een telecombedrijf die waarschuwt voor de smartphone. Toch wil Jeroen Hoencamp van VodafoneZiggo graag een debat over de digitale balans.


Het hele perron speurt hij af. Iedere ochtend, al twee jaar lang. Op weg naar zijn werk bestudeert Jeroen Hoencamp andere forenzen die net als hij staan te wachten op hun trein. De ceo van VodafoneZiggo telt het aantal mensen dat niet als een zombie naar het schermpje van zijn smartphone staart.

Nooit komt hij verder dan vijf, al rekent Hoencamp ook de reizigers mee die met oordoppen luisteren naar muziek. Met uitzondering van de paffers in de rokerszone sluiten mensen zich af, communiceren passagiers nauwelijks met elkaar.
Ook thuis zag hij hoe zijn drie tieners in toenemende mate vastgezogen werden aan telefoons en tablets. En na het lezen van 'Reclaiming conversations' uit 2015, waarin de Amerikaanse psycholoog Sherry Turkle de gevolgen van intensief smartphonegebruik uiteenzet, kon hij de alarmbellen in zijn hoofd niet langer negeren.

Sinds hij begin 2017 aantrad als leider van kabelbedrijf Ziggo en mobiele telecomprovider Vodafone, besloot Hoencamp de 'digitale balans' op de agenda te zetten. Binnen zijn bedrijf, maar ook daarbuiten. Sinds anderhalf jaar organiseert hij debatten, geeft hij lezingen aan studenten en voorlichting op scholen. Hoencamp stimuleert zijn collega's hetzelfde te doen. Vorige week bijvoorbeeld, tijdens de week van de mediawijsheid, stonden 450 van zijn werknemers voor klassen door het hele land om kinderen digitaal vaardig en bewust te maken.

''Aan de technologische spullen van nu zitten een heleboel mooie dingen. Zo heb ik met mijn gezin lang in Engeland gewoond voor mijn werk en het was fantastisch dat mijn kinderen met oma konden skypen. Buienradar, NS, Teletekst, die apps zijn handig en gebruik ik veel.''
Anti-smartphone is hij niet. ''Maar het evenwicht lijkt zoek, we leggen dat ding bijna nooit meer weg, raken de kwaliteit om een gesprek met elkaar te voeren kwijt. En ik vind dat ik iets moet vinden van die teloorgang van de menselijke connectie, dat wij daar als telecom- en internetbedrijf een verantwoordelijkheid hebben.''

Schermtijd
In de aanloop naar de themaweek voor mediawijsheid neemt Hoencamp op een novemberdag het stokje van juf Elma over. Gehuld in een spijkerbroek en rode capuchontrui met de tekst 'online masters' erop, de naam van het lespakket dat VodafoneZiggo heeft ontwikkeld, stapt hij het klaslokaal binnen van groep 7B van de Fabritiusschool in Hilversum.

De ceo kent het gebouw, zo begint hij de les, want zijn zoon Tim kreeg er les. En die is net als zijn broer en zus dol op zijn telefoon. ''Hoeveel minuten of uren per dag kijken jullie eigenlijk naar een schermpje?'' Acht uur en 45 minuten, gaat Hoencamp verder, dat is de gemiddelde tijd die volwassenen dagelijks doorbrengen met media.

Hij informeert of er bij de kinderen thuis regels over schermtijd gelden, laat de klas raden naar de naam van de ouderwetse floppy en vertelt over 1988, het jaar dat het internet vanuit Amerika naar Nederland kwam. Ter afsluiting toont hij op het smartboard een quiz, waarvan de leerlingen zo enthousiast raken dat de juf haar klas meermaals tot stilte moet manen.

''Dat was leuk'', zegt Hoencamp na afloop tevreden, wanneer hij zijn trui in de lerarenkamer verruilt voor een net overhemd. ''Het zou mooi zijn als deze kinderen vanavond met hun ouders een gesprek beginnen over deze les. Daar hoop ik op. Ook omdat het echt niet alleen jongeren zijn die geobsedeerd zijn door dit soort apparaten. Je hoorde wat de klas antwoordde toen ik naar het smartphonegebruik van hun ouders vroeg.''

De discussie aanzwengelen, daar gaat het Hoencamp om. ''Ik heb geen pasklare oplossing, noch een einddoel of het voornemen om mensen te zeggen wat ze wel of niet moeten doen. Digitale balans is voor mij wat anders dan voor jou. Het enige wat ik wil is kinderen, de generatie van de toekomst, een spiegel voor houden, zodat ze kritisch nadenken over de digitale wereld waarin ze leven.''
VodafoneZiggo heeft de overheid aan haar jasje getrokken om het curriculum aan te passen aan het moderne tijdperk. Ook heeft het bedrijf plannen voor een app voor gezinnen, waarmee spelenderwijs wordt aangeleerd hoe verantwoord kan worden omgegaan met de diensten van VodafoneZiggo.

Zijn inzet is geen marketingtruc, beweert Hoencamp. ''Ik begrijp de cynische reacties, maar denk dat het als marketingtool zelfs gevaarlijk kan zijn. We moeten uitkijken dat we niet te ver gaan, mensen zitten niet te wachten op een schoolmeester die zwaait met een belerende vinger. Daarom wil ik digitale balans ook niet commercialiseren, het is geen grote brandcampagne.''

Toch speelt eigenbelang mee, erkent de ceo. Zijn nieuwe pijler is goed voor de cohesie binnen het bedrijf, dat in 2016 ontstond uit een fusie tussen Vodafone en Ziggo. ''Medewerkers zijn trots op ons bedrijf, ook omdat we nu onze maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Ze zijn gemotiveerd, denken mee en mogen in werktijd lesgeven op de scholen van hun kinderen of nichtjes. Ook waarderen mijn collega's het dat VodafoneZiggo ze tijdens hun vakantie geen berichten stuurt, dat ze echt even kunnen afkoppelen.''

Zelf raakte Hoencamp tijdens zijn recente reis wat onrustig, toen hij na tien dagen nog steeds niks gehoord had. Drie weken lang doorkruiste hij met zijn gezin Sri Lanka, waarbij ze vooraf hadden afgesproken om enkel 's ochtends een half uurtje naar hun schermpje te turen. Daarna gingen hun apparaten in een tas achterin de auto.

Balans
''Waar mijn dochter normaliter van tafel stuift zodra haar bord leeg is, was ze nu drie kwartier na de lunch nog steeds volop aan het vertellen'', zegt de telecombaas geamuseerd. ''Over school, over van alles. Die diepgang was de bevestiging, ook voor mijn kinderen. Ze ontdekten dat ze het leuk vinden om echt te horen wat de gids vertelde, te ravotten in de modder, om zich heen te kijken zonder te denken in foto's en filmpjes.''

Of het, weer thuis, lukt om de balans vast te houden? ''Het is soms moeilijk en ik moet vanwege mijn functie altijd bereikbaar zijn. Maar tijdens het avondeten legt iedereen z'n telefoon zonder morren weg. En het laatste uur voordat we naar bed gaan ook.''

Alleen Hoencamp en zijn vrouw moeten elkaar soms een standje geven, grapt hij. ''Zij had niet verwacht dat ik op de bres zou springen voor dit onderwerp, ik ben allesbehalve soft. Maar dit is belangrijk, voor mijn gezin, voor iedereen. Zelf heb ik geen probleem, maar ik ben ook niet in balans. Ik tik dagelijks toch zo'n zes uur aan schermtijd aan. Maar ik zet steeds kleine stappen, ik doe er iets mee. En dat is ook mijn boodschap aan anderen: vraag me niet wat je ermee moet doen, maar doe er iets mee.''



Lees verder in de categorie Berichten Nederland | Terug naar homepage | Lees de introductie