De Nam en het land der fabelen

Bron: -->
Zie: www.trouw.nl/tr/nl/4328/Opinie/article/detail/4429402/2016/12/07/De-Nam-en-het-land-der-fabelen.dhtml
7 dec. 2016

Door: Stevo Akkerman

COLUMN Als tienjarige jongen stond Herman de Muinck er met zijn neus bovenop toen in het land van boer Boon een boortoren werd geplaatst. Er zou mogelijk olie in de grond zitten, en dat precies op de plek waar het gezin woonde dat in dienst was van de boer; hun huis, waar de jonge Herman drie keer per week kwam om brood te bezorgen, ging tegen de vlakte.

Het liet een diepe indruk op hem achter, en in de loop van de jaren ging De Muinck beseffen dat wat daar in een weiland bij Slochteren in 1959 gebeurde, een voorteken was van wat de Groningers te wachten stond. Er zat geen olie in de grond, maar gas, en er ging niet zomaar één huis tegen de vlakte, maar een heel gebied moest bloeden. Het was misschien nog tot daaraan toe geweest, als de waarheid niet jarenlang was genegeerd en verzwegen.

Het was misschien nog tot daaraan toe geweest, als de waarheid niet jarenlang was genegeerd en verzwegen

Nadat ik vorige week op deze plaats had geschreven over Trump en het bedrog van Exxon - de oliemaatschappij hield eigen kennis over het broeikaseffect lang verborgen en verzette zich tegen klimaatverdragen - stuurde De Muinck me een mail. ''Eigenlijk is hetzelfde in Nederland gaande,'' schreef hij, wijzend op het gedrag van de Nam - eigendom van Exxon en Shell - rond de gaswinning. ''Ook bij de Nam zijn wetenschappers in dienst (geweest), die de leidinggevenden en bestuurders hebben gewezen op de nadelige effecten van de gaswinning. Maar deze waarschuwingen werden bij de Nam en het ministerie van economische zaken onder het tapijt geveegd, want het geld moest wel blijven binnenstromen.''

Dorpsgek

Ik belde De Muinck op om wat meer te horen - het was niet voor het eerst dat een lezer uit het Noorden me attendeerde op het harde spel dat de Nam speelde, mogelijk zat er een column in. De Muinck vertelde me dat hij de gaswinning altijd was blijven volgen, hij sprak met de boeren in het gebied, maakte dia's en hield lezingen over zijn bevindingen, die langzaam maar zeker steeds minder vrolijk stemden.

De Groningers wonen in het land van gekonkel om het gewin, met dank aan de Nam

In 1963 waarschuwde ingenieur W. Meiborg (bijgenaamd 'Willem Beton') al dat er bodemverzakkingen dreigden - de Nam zette hem weg als een dorpsgek, maar startte wel eigen onderzoek. Dat wees uit dat het nog erger was dan Meiborg vreesde, maar het werd stil gehouden, totdat een zekere Jan Terlouw het in 1972 aan de orde stelde in de Tweede Kamer.

Met het aardbevingsgevaar ging het net zo. Toen geograaf Meent van der Sluis daar in 1986 over begon, reageerde de Nam resoluut: ''Flauwekul. Wij verwijzen dit beslist naar het land der fabelen.'' En dat is dus inderdaad het land waar de Groningers in wonen, het land van gekonkel om het gewin, waar Shell en Exxon vertrouwelijke deals sluiten met de overheid, buiten het parlement om, en tot vorig jaar in Den Haag bleven ageren tegen een lagere gaswinning. Herman de Muinck begrijpt nog steeds niet hoe het heeft kunnen gebeuren - en zijn vraag reikt volgens mij verder dan deze kwestie. ''Hoe bestaat het dat de mensen aan de top van zulke bedrijven dit doen, wetend welke schade ze aanrichten?''


Niet alleen de Groningers wonen in het land van gekonkel en gewin, maar alle Nederlanders, met dank aan de Gezondheidsraad, het RIVM, de GGD en de regering in samenspraak met de telecombedrijven.



Lees verder in de categorie Berichten Nederland | Terug naar homepage | Lees de introductie