Van depressie tot parkinson: steeds vaker stroom gebruikt als medicijn

Bron: www.rtlnieuws.nl/gezondheid/van-depressie-tot-parkinson-steeds-vaker-stroom-gebruikt-als-medicijn
25 okt. 2016

Steeds meer patiënten worden behandeld met stroomstoten door het hoofd of elektrische stimulatie van de hersenen, maar tegelijkertijd weten we niet precies hoe het werkt. Onderzoeker Bart Lutters schreef er een boek over.

Elektroconvulsietherapie, zoals elektroshocktherapie door artsen wordt genoemd, is uitgevonden in de jaren 30, zegt Lutters. ''Artsen zagen dat schizofreniepatiënten na een epileptische aanval minder schizofreen waren. Een arts in Italië begon daarom met stroom epileptische aanvallen te veroorzaken om patiënten te behandelen.''

'Onbekend hoe het werkt'
Bart Lutters

Tegenwoordig wordt de therapie vooral gebruikt bij mensen met ernstige depressie, maar ook schizofreniepatiënten en manisch depressieven krijgen soms de behandeling, zegt Lutters. ''Hoe het werkt, wordt al tachtig jaar onderzocht, maar daarover is nog weinig duidelijkheid.''

Door films als One Flew Over The Cuckoo's Nest hebben mensen een vertekend beeld van elektroshocks. In het echt gaat het nu heel anders, zegt Lutters. De schokken worden onder narcose uitgevoerd in een operatiekamer. ''Het gebeurt binnen 5 minuten. De patiënt maakt het gelukkig niet bewust mee.''

Volgens Lutters zijn er geen risico's aan de therapie. ''Er is nooit bewijs gevonden voor hersenbeschadiging'', zegt hij. Wel hebben de schokken een serieuze bijwerking: mensen kunnen wekenlang geheugenverlies hebben. ''Patiënten vergeten de namen van hun kinderen of nemen geen nieuwe informatie op.''

Langetermijneffect omstreden

Uit onderzoek blijkt dat het geheugen altijd weer helemaal terugkomt, zegt Lutters. ''Toch ervaart 40 procent van de patiënten op de lange termijn nog enig geheugenverlies. Dat is omstreden, want volgens psychiaters is het onzin. Maar patiënten zeggen toch: mijn geheugen is minder goed. Soms is moeilijk vast te stellen wat door de therapie komt en wat een gevolg is van de ziekte.''

Elektroshocktherapie is geen wondermiddel, zegt Lutters. ''Het werkt bij 60 procent van de behandelde patiënten. Patiënten bij wie het wel werkt, krijgen vaak een terugval. Mensen blijven medicijnen nodig hebben, soms in een stevige dosering. Het werkt wel, maar vooral tijdelijk. Sommige mensen zijn zo depressief dat niets anders werkt.''

Diepe hersenstimulatie

Ook bij diepe hersenstimulatie wordt elektrische stroom gebruikt. Die behandeling wordt toegepast bij bijvoorbeeld parkinson en het syndroom van Gilles de la Tourette. ''Maar dat is iets heel anders dan elektroconvulsietherapie'', zegt Lutters.

''Bij diepe hersenstimulatie worden elektroden op specifieke plekken operatief in de hersenen aangebracht. Die stimuleren de hersenen met elektriciteit uit een soort pacemaker die onder het sleutelbeen wordt geplaatst.''

Door die stimulatie stopt het beven van parkinsonpatiënten. In de beginjaren van de therapie bleken er wel gevaren aan de behandeling te zitten. Omdat de elektroden niet nauwkeurig genoeg werden geplaatst, werden veel patiënten manisch, depressief of psychotisch omdat de elektroden per ongeluk op de verkeerde plek terechtkwamen.

Door onder meer verbeterde hersenscans komt dat volgens Lutters veel minder voor.

Steeds vaker gebruikt
Diepe hersenstimulatie wordt ook steeds meer bij psychische stoornissen gebruikt, zegt Lutters. ''Bij obessieve-compulsieve stoornissen bijvoorbeeld. Ook lopen er trials bij patiënten met depressies.''

Lutters' boek 'Vonken in de Meterkast' komt morgen uit. Het gaat over de behandeling van psychische en neurologische aandoeningen met stroom.
uitgeverijlucht.nl/boeken/vonken-in-de-meterkast .



Lees verder in de categorie Berichten Nederland | Terug naar homepage | Lees de introductie