Kwakzalverbestrijders slaan wild om zich heen, stralende onzin? (Upd. + Ext.)

Geplaatst 4 nov. 2010.
Update met reactie van Beperk de Straling (onderaan toegevoegd) 8 nov. 2010.

De hevige polemiek die in België ontstaan is na publicatie van een oproep van wetenschappers om terughoudend te zijn met wifi in stadscentra bereikt een overtreffende trap met een wild artikel in De Standaard van twee leden van de overigens achtenswaardige Belgische vereniging tegen de kwakzalverij.
Citaten uit de reacties: ''Een laatste stuiptrekking van de pro-stralingslobby? ''De gebruikelijke manier om te proberen kritische wetenschappers die het wagen op de gevaren van elektrosmog te wijzen, de mond te snoeren''?

Bron: De Standaard 2 okt. 2010

Stralende onzin, the sequel

GERENOMMEERD IS NIET HETZELFDE ALS BETROUWBAAR

Volgens LUC BONNEUX en GEERDT MAGIELS verschuilen een aantal wetenschappers zich achter hun titels om mensen op stang te jagen over de schadelijke gevolgen van gsm-straling. Er bestaan nochtans tientallen rapporten en onderzoeken die weerleggen dat die er zouden zijn.

LUC BONNEUX EN GEERDT MAGIELS
Wie? Epidemioloog (Bonneux), bioloog en wetenschapsfilosoof (Magiels).
Wat? Het is een groot raadsel waarom sommige wetenschappers waarschuwen voor de straling van gsm.
Waarom? Er is geen enkel bewijs dat mensen ziek worden van straling van gsm of andere netwerken, wel veel bewijs dat mensen ziek worden van de angst ervoor.

‘Stop met hotspots op straat’ (DS 29 oktober) was ondertekend door de gebruikelijke verdachten: mensen die bij gebrek aan argumenten rondzwaaien met titels: ‘professoren aan gerenommeerde instituten’. Er is geen standpunt zo gek, geen mening zo bizar, geen redenering zo krom, geen opinie zo dom, of ze wordt wel gehuldigd door een professor aan een gerenommeerd instituut. Deze professoren worden gekenmerkt door een belangrijke eigenschap: ondanks hun ronkende titels moeten ze aan niemand verantwoording afleggen voor bizarre, onredelijke en domme opinies.

Zowat alle Oeso-landen, inclusief Europa, en zowat alle wetenschappelijke organisaties, inclusief de Wereldgezondheidsorganisatie, hebben wetenschappelijke commissies om advies te geven over niet-ioniserende straling veroorzaakt door gsm, WiFi, en dergelijke. Zowat ieder zich beschaafd noemend land heeft zich gebogen over de vraag of gsm en co toelaatbaar zijn. Meestal gebeurt dit op basis van richtlijnen voorgesteld door de International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection, een gereputeerde internationale wetenschapscommissie erkend door de Wereldgezondheidsorganisatie. Al deze commissies, zonder ons bekende uitzondering, ook van de landen met de strengste milieuwetgeving, hebben besloten dat de straling afkomstig van dergelijke toestellen onschadelijk is voor dieren of mensen, inclusief bejaarden, zieken en kinderen. Voor iedere ondertekenaar van initiatieven, rapporten en open brieven aan beleidsmakers over de gevaren van straling door gsm en andere netwerken, zijn er meer dan honderd verantwoordelijke wetenschappers, deskundigen in dit vakgebied, die in eer en geweten hebben verklaard dat er geen bekend gevaar is verbonden aan dit type straling. Het enige argument dat de anti-stralinglobby hiertegen in kan roepen, is dat van een complottheorie: deze vele deskundigen zitten allen in de zak van de industrie.

Argumenten zoek

Dit is een krachtige stelling, die moet worden gestaafd met krachtige argumenten. De anti-stralinglobby heeft verder geen enkel argument. Kanker wordt veroorzaakt door mutaties in het DNA. Voor deze mutaties is energie van voldoende intensiteit noodzakelijk. De straling van gsm of WiFi heet ‘niet-ioniserend’, omdat ze onvoldoende energie bezit. Er is in de praktijk nooit enig verband aangetoond tussen niet-ioniserende straling en kanker of enige andere ziekte. In tegenstelling tot wat deze deskundigen beweren, is er geen chemisch fenomeen zo vaak onderzocht als niet-ioniserende straling. Ondanks de afwezigheid van enige theoretische onderbouwing, zijn er voor zeer veel geld zeer grote studies opgezet, eerst door de belanghebbende industrie, later door de gemeenschap. In de grote algemeen medische tijdschriften noch in de grote algemeen wetenschappelijke tijdschriften is er ooit enig overzichtsartikel gepubliceerd, dat op basis van deze zeer vele wetenschappelijke gegevens heeft besloten dat er enige schijn van bewijs bestaat dat niet- ioniserende straling ziek kan maken. De meeste studies tonen aan dat gebruikers van mobiele telefoons een lagere kans op kanker hebben dan niet-gebruikers. Dit wordt dan door de tegenstanders wel verklaard door ‘methodologische problemen’. Het is even gemakkelijk om een kwakzalversverhaaltje te verzinnen waarom gsm-straling kanker voorkomt, dan ze kanker veroorzaakt. WiFi en gsm leveren door hun straling bijvoorbeeld energie aan de hersenen.

Voorzorgsprincipe

Als de verontruste milieuwetenschappers verder geen argumenten meer hebben, schermen ze met het voorzorgsprincipe. Helaas hebben deze gereputeerde professoren evenmin benul wat het voorzorgsprincipe inhoudt. Het wordt namelijk al lang toegepast bij niet-ioniserende straling, door strenge grenzen op te leggen aan de toelaatbare energie-intensiteit waaraan mensen worden blootgesteld. Het voorzorgsprincipe is gebaseerd op proportionaliteit: het weegt de theoretische kans op schade en de omvang van die schade tegen de praktische voordelen van een technologie. Het is niet de bedoeling van het voorzorgsprincipe om alle nieuwe technologie te blokkeren: nieuwe technologie heeft namelijk ook voordelen. De aard van elektromagnetische straling is al meer dan honderd jaar onderzocht: de theoretische kans op schade van niet-ioniserende straling is ongeveer nul. Praktisch heeft geen enkel onderzoek ooit enige schade weten aan te tonen. Als deze straling ziekte verwekt, is ze nooit aangetoond, ondanks heel veel onderzoek. Dat betekent dat de kans dat ze dat toch zou doen heel erg klein is.
Ofwel is het erg bar gesteld met de wereld, waar geen enkel beschaafd land maatregelen neemt tegen een potentieel gevaarlijke technologie.

Ofwel zijn deze professoren aan gerenommeerde instituten onverantwoordelijke praatjesmakers, op zoek naar aandacht en geld. Terwijl er geen enkel bewijs is dat mensen ziek worden van straling van gsm of andere netwerken, is er heel veel bewijs dat mensen ziek worden van angst van straling van gsm of andere netwerken. Evenmin als er twijfel is over de onschadelijkheid van niet-ioniserende straling van gsm of WiFi, is er twijfel over dat ‘overgevoeligheid’ aan deze straling ontstaat door verbeelding. Dat doet niets af aan de ernst van deze aandoening: mensen die dachten behekst te zijn, zijn daar soms aan gestorven. Het voorzorgsprincipe toepassen, betekent dat media voorzichtiger moeten omspringen met angstaanjagende boodschappen over ingebeelde gevaren.

Voor het originele artikel zie:
www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20101102_046 .

Opm. Stopumts:
In een van de ondersteunende reacties op dit beschamende artikel van Bonneux en Machiels wordt geprobeerd Stopumts in een kwaad daglicht te stellen door selectief te citeren uit een artikel uit 2005.
Het volledige (dus niet uit het verband gerukte) artikel van Stopumts vindt u op: Onderzoeken/357 .

Toegevoegd 8 nov. 2010. De reactie van de werkgroep Beperk de Straling:

Luc Bonneux over straling

Het is een traditie in De Standaard. Elke berichtgeving over de schadelijke effecten van elektromagnetische straling wordt steevast gevolgd door een opiniestuk van Luc Bonneux die alle waarschuwingen zonder meer afdoet als onzin. Telkens weer zien we dat Bonneux het laatste woord krijgt in een discussie waar hij overduidelijk niets van af weet.

Bonneux misbruikt op een onbeschaamde manier zijn wetenschappelijke titel om persoonlijke ideologische standpunten te verkondigen die met wetenschap niets te maken hebben. Die ideologie is radicaal anti-groen en pro ongelimiteerde technologische vooruitgang. Hij gaat er a priori vanuit dat er milieu- en omgevingsfactoren nooit een invloed kunnen hebben op de gezondheid. Wetenschappers die het tegendeel beweren gooit hij een op één hoop en doet hij geringschattend af als 'milieuwetenschappers', ook al gaat het om medische experten. Hij doet ze gratuit af als paniekzaaiers op zoek naar geld, zonder ook maar het minste argument of onderbouwing.

Hij verwijt hen verder dat ze hun standpunten louter verdedigen door te verwijzen naar het feit dat ze verbonden zijn aan gerenommeerde instituten. Ten eerste: het zijn niet de voor hotspots waarschuwende wetenschappers zelf, maar de berichtgevende journalisten die verwijzen naar hun gerenommeerde status. Ten tweede: het is ironisch dat Bonneux' standpunt zelf volledig gebaseerd is op de beweringen van instituten zoals de International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection, ''een gereputeerde internationale wetenschapscommissie erkend door de Wereldgezondheidsorganisatie''.

In tegenstelling tot de voor hotspots waarschuwende wetenschappers doet Bonneux niet de moeite om de bestaande wetenschappelijke studies zélf 'first hand' te gaan bestuderen. Kritiekloos en gemakshalve neemt hij de standpunten over van enkele instituten, omdat die 'gereputeerd' zouden zijn. Welwillend knijpt hij daarbij een oogje dicht voor de verregaande belangenvermenging bij deze instellingen die onderzoeksjournalistieke inspanningen aan het licht brachten.

Bonneux' onverschrokken arrogantie kent werkelijk geen grenzen: zijn opiniestukken zijn een waterval van de meest grove onjuistheden, onwaarheden en aantijgingen en het eindresultaat is absurd en ontstellend. De huidige wetenschappelijke stand van zaken kan werkelijker niet méér misleidend worden voorgesteld. Hoog tijd dat deze man vanuit de wetenschappelijke gemeenschap op de vingers wordt getikt.

En in een ingezonden brief in De Standaard van 5 nov. 2010:

Persoonlijke aanval

Auteur: Jan Allein (coördinator , Werkgroep Beperk De Straling)

Gaat het nu over fijn stof, asbest, huidkanker, borstkanker screening, klimaatopwarming of straling, steevast vinden wij een reactie terug van Luc Bonneux, die zichzelf omschrijft als grootmeester in alle domeinen van de wetenschap (DS 2 november). Zonder enige schroom en zonder respect kiest hij resoluut voor de persoonlijke aanval en veroordeelt hij iedere professor, geleerde of milieuorganisatie die het met zijn standpunten niet eens is. De insinuatie dat deze professoren onverantwoordelijke praatjesmakers zijn, op zoek naar aandacht en geld is een brug te ver en is een rechtstreekse aantasting op de eer en persoonlijke sfeer van deze academici.

Voor de originele stukken zie:
www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=9F31Q0OI&word=bonneux .

en:
www.beperkdestraling.org/index.php?option=com_content&view=article&id=174:luc-bonneux-over-straling&catid=43:nieuws-algemeen&Itemid=68 .



Lees verder in de categorie Berichten Belgie | Terug naar homepage | Lees de introductie