Kennisplatform EMV rapportage onderzoek van Lerchl

Bron: www.kennisplatform.nl/Files/Eerste%20Indrukken/20150517%20-%20Eerste%20Indruk%20-%20Lerchl%202015%20def2.pdf .

Memo
Mogelijk een rol voor radiofrequente velden bij bevordering van tumorgroei bij muizen

Verantwoording
Deze korte beschrijving geeft een eerste indruk. Indien er behoefte is, bijvoorbeeld vanwege
vragen uit de samenleving of media, kan deze eerste indruk uitgewerkt worden tot een met alle
deelnemers afgestemde Kennisplatformreactie.

Datum 18-05-2015
Opsteller Kennisplatformbureau
Bijlagen -
Referentie KP EMV 20150518

Aanleiding
Duitse onderzoekers onder leiding van Lerchl hebben opnieuw aanwijzingen gevonden in
experimenten met muizen dat de ontwikkeling van long- en levertumoren bevorderd kan worden
door blootstelling aan velden met een frequentie van 2 GHz die worden gebruikt voor UMTSzendsignalen.
Dit wijkt af van de conclusie van de Gezondheidsraad in 2014 dat het
onwaarschijnlijk is dat blootstelling aan radiofrequente elektromagnetische velden bij proefdieren
kanker veroorzaakt of de ontwikkeling van kanker bevordert.

Eerste indruk
Het Kennisplatform ziet in de resultaten een aanwijzing dat blootstelling aan 2 GHz zendsignalen,
die sterker zijn dan de signalen waaraan mensen normaal in thuissituaties worden blootgesteld, bij
muizen de groei bevordert van long- en levertumoren die door kankerverwekkende stoffen zijn
ontstaan. Het betreft een herhaling van een in 2010 beschreven onderzoek door andere
onderzoekers die vergelijkbare resultaten vinden. Het zijn resultaten die het verdienen om verder
te onderzoeken op de praktische betekenis voor bijvoorbeeld werksituaties waarbij mensen
dagelijks worden blootgesteld aan sterke zendsignalen. Het Kennisplatform zal dit signaleren aan
de Gezondheidsraad, de commissie van het Onderzoeksprogramma EMV&G en de
departementen van SZW, IenM en EZ.

Achtergrond
De Gezondheidsraad heeft in 2014 geconcludeerd dat het onwaarschijnlijk is dat blootstelling aan
radiofrequente elektromagnetische velden bij proefdieren kanker veroorzaakt of de ontwikkeling
van kanker bevordert. Daarbij heeft de Raad ook betrokken dat in 2010 Tillmann in experimenten
met muizen eerste aanwijzingen vond dat blootstelling aan sterke zendsignalen de ontwikkeling
van long- en levertumoren kan bevorderen. Andere onderzoekers hebben onder leiding van Lerchl
dat onderzoek herhaald en vergelijkbare resultaten gevonden.
De muizen zijn voor de geboorte blootgesteld aan een kankerverwekkende chemische stof en zijn
vanaf de 6e dag na de bevruchting tot ongeveer 70 weken na de geboorte vrijwel continu
blootgesteld aan sterke 2 GHz zendsignalen. De EMV blootstellingsniveaus in het onderzoek
waren vergelijkbaar met of lager dan die maximaal zijn toegestaan; de blootstellingsduur was
echter langer (levenslang) dan waaraan mensen doorgaans dagelijks worden blootgesteld. De
onderzoekers zagen bij muizen die blootgesteld zijn aan de kankerverwekkende stof vaker
tumoren in de lever en in de longen wanneer deze aan sterke UMTS-zendsignalen waren
blootgesteld. Het is onduidelijk of dat komt door het bevorderen van de groei door bijvoorbeeld
lokale opwarming of door het remmen van bijvoorbeeld het afweersysteem. Het is bekend dat
muizen vanwege hun vorm en afmeting energie uit het veld anders opnemen. Opmerkelijk is dat
bij een hogere blootstelling aan zendsignalen het effect niet sterker wordt. Bij tumoren in de
hersenen, nieren en milt zagen ze geen invloed door UMTS signalen. Eerder is bij vergelijkbare
onderzoeken met ratten ook geen invloed gevonden.

Publicatie
Lerchl A, Klose M, Grote K, Wilhelm AFX, Spathmann O, Fiedler T, Streckert J, Hansen H, Clemens M. Tumor promotion
by exposure to radiofrequency electromagnetic fields below exposure limits for humans, Biochem Biophys Res Commun.
2015, doi: 10.1016/j.bbrc.2015.02.151 (Epub ahead of print)(http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25749340)

We rapporteerden eerder over deze publicatie:
Onderzoeken/9095/lerchl_tumor_promotion_by_radiofrequency_electromagnetic_fields_below_exposure_limits_for_humans
Het is goed dat het Kennisplatform (KP) er nu aandacht aan schenkt, maar ze verdraaien de werkelijkheid.
In bovenstaand stukje van het KP staat zesmaal het woord sterke of sterker m.b.t. de sterkte van de RF signalen.
In het artikel van Prof. Lerchl en medewerkers staat dat ze gemeten hebben met SAR waarden van 0 (sham), 0,04, 0,4 en 2 W/kg. Daarbij is 2 W/kg de bovenlimiet die in Nederland is toegestaan, dat is inderdaad een hoge (sterke) waarde.
Maar de 0,04 W/kg ligt ruim onder de veelal in de praktijk bij mobiele telefonie voorkomende waarden. En bij die zwakste stralingsbelasting vinden Lerchl c.s. duidelijke effecten. Het Kennisplatform is dus weer aan het bagatelliseren.
In de samenvatting van het artikel van Lerchl c.s. staat m.b.t. de sterkte van de signalen:
''Since many of the tumor-promoting effects in our study were seen at low to moderate exposure levels (0.04 and 0.4 W/kg SAR), thus well below exposure limits for the users of mobile phones ...''
en daar hoeven we niets aan toe te voegen.



Lees verder in de categorie Artikelen | Terug naar homepage | Lees de introductie