Meer DNA-schade dan verwacht na blootstelling aan X-stralen

Bron: www.hln.be/hln/nl/33/Fit-Gezond/article/detail/1908369/2014/06/04/Meer-DNA-schade-dan-verwacht-na-blootstelling-aan-X-stralen.dhtml?show=art .
4 juni 2014

Bij wijze van uitzondering eens een artikel over Röntgenstraling. De reden daarvoor: gepulste RF straling veroorzaakt ook DNA-schade en die schade zal dus ook niet evenredig met de dosis zijn, indien het artikel de juiste informatie geeft.
Niet-lineaire effecten bij RF straling zijn trouwens al eerder gemeten.

Blootstelling aan X-stralen bij een CT-onderzoek blijkt schadelijker dan gedacht. Zelfs lage dosissen straling veroorzaken complexe schade aan het DNA, wat op latere leeftijd kan leiden tot kanker. Dat blijkt uit een onderzoek van professor Hubert Thierens van de Gentse universiteit, waarover het federaal agentschap voor nucleaire controle (FANC) bericht.
Professor Thierens voerde het onderzoek uit bij 100 kinderen, met de medewerking van vijf ziekenhuizen (UZ Leuven, UZ Gent, UZ Brussel, AZ Sint-Lucas Gent en Sint-Jan Brugge). De effecten op het DNA werden onderzocht aan de hand van bloedafnames voor én na het CT-onderzoek. Op die manier konden de onderzoekers de dubbelstrengbreuken in het DNA -die aan de basis liggen van latere mutaties en dus kanker- visualiseren en kwantificeren.

Schade vermindert niet evenredig met dosis
Bij alle kinderen die deelnamen aan de studie, werden geringe maar toch ''statistisch significante'' stralingseffecten waargenomen na een CT-onderzoek. De effecten bleken groter bij jonge kinderen en waren ook groter bij hoge stralingsdosissen. Het verminderen van de dosis heeft dus een direct observeerbaar positief effect.

Maar verontrustend is wel het feit dat de schade niet evenredig vermindert met de dosis. Professor Thierens: ''we zouden verwachten dat een 10 keer kleinere stralingsdosis, ook 10 keer minder schade aanricht. Maar dat blijkt niet het geval, de schade is groter''. Hij wijst erop dat niet enkel de cellen reageren, maar ook de weefsels, waardoor het effect groter wordt.

Leukemie
Het risico op kanker veroorzaakt door X-stralen is dus wellicht hoger dan tot nu toe werd gedacht, waarschuwt het FANC. ''Zelfs bij geringe stralingsdosissen, is er DNA-schade'', aldus professor Thierens. Maar of die DNA-breuken ook effectief tot meer kankers zullen leiden, vereist verdere studie. Hij verwijst wel naar een internationaal epidemiologisch onderzoek dat recent werd gepubliceerd, waaruit blijkt dat straling bij kinderen meer kans geeft op leukemie.

Het FANC pleit al geruime tijd voor het beperken van medische beeldvorming, om de bevolking te beschermen tegen de gevaren van ioniserende straling. Recent werd nog een waarschuwingscampagne gelanceerd. Uit de derde periodieke studie van het agentschap blijkt alvast dat er nu bij CT-onderzoeken over het algemeen lagere dosissen straling worden toegediend dan in het verleden.

Lees ook
www.hln.be/hln/nl/33/Fit-Gezond/article/detail/1884129/2014/05/12/Gevaarlijk-Belgen-krijgen-te-veel-straling-te-verwerken.dhtml .



Lees verder in de categorie Artikelen | Terug naar homepage | Lees de introductie