Reactie op het artikel van Piet Borst in NRC Handelsblad van 9 januari 2010.

Gerelateerd artikel Berichten%20Nederland/4368 (reactie Stopumts)

Reactie op het artikel van Piet Borst in NRC Handelsblad van 9 januari 2010.

Auteur: Ir. F. van Velden

Piet Borst schreef in NRC Handelsblad van 9 januari over de vraag, of een mobiele telefoon gevaarlijk is of niet. Zijn antwoord is ‘nee’. Dat vraagt om een reactie. De vraagstelling is ongelukkig geformuleerd. Een betere vraag is: 'wat zijn de risico’s van de hoogfrequente straling van draadloze communicatie?'

“Het begint altijd met een waarneming”, schrijft Borst. Dat klopt. Freek van der Hengel uit Nijkerk had een kanarie in een kooi in zijn woonkamer. De kanarie zong niet meer en wipte niet meer op zijn stokje. Hij zat als een zielig bolletje op de bodem. Van der Hengel omhulde de kooi geheel met aluminium muggengaas, ook de onderzijde. De kanarie zong en wipte. Hij verwijderde het aluminium gaas weer. De kanarie zat als een bolletje op de bodem. Hij bracht het aluminium gaas weer aan. De kanarie zong en wipte weer.
Een gesprek met een kanariedeskundige van Naturalis in Leiden leidde tot twee mogelijke oorzaken. Een kanarie zingt meer bij schemer en meer als hij zich beschermd weet tussen de bladeren. Van der Hengel bracht vervolgens hetzelfde muggengaas aan, maar ditmaal van kunststof. De kanarie zong en wipte niet, zat als een zielig bolletje op de bodem van zijn kooi. Tot zover de waarneming.
Er bestaat geen enkele andere verklaring voor deze waarneming, dan dat deze kanarie op deze plek last had van de biologische effecten van hoogfrequente straling. De vermindering van de straling was voldoende om hem weer levendig te laten zingen en wippen.

RF Review en EMF Handbuch

Na zo’n waarneming begint het wetenschappelijke werk. In de literatuur zijn de biologische effecten van hoogfrequente straling terug te vinden. Ze staan bijvoorbeeld in het recente Radio Frequency Review 16/2009 van de International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP), de commissie die de WHO en de ILO adviseert en waarop ook onze Gezondheidsraad zich baseert.
Alle onderzoeken naar effecten op neurotransmitters zijn positief. Een groot deel van de onderzoeken naar effecten op hersengolven zijn positief. Het loont de moeite om het RF Review helemaal te lezen en geen acht te slaan op de conclusie, die slechts een mening is, namelijk ‘het zal wel geen kwaad kunnen’. Waarnemingen zoals van de kanarie wijzen in een andere richting. Kennelijk werd het welzijn van deze kanarie op die plek wel degelijk aangetast.
Een andere betrouwbare bron is het EMF Handbuch van het Ecolog Institut in Hannover, Duitsland. Ook daarin staan de biologische effecten vermeld van niet ioniserende en niet overmatig opwarmende hoogfrequente elektromagnetische velden.

Geloof in plaats van wetenschap

Het is volstrekt redelijk om op basis van bovenstaande te concluderen, dat de hoogfrequente straling van draadloze communicatie risico´s met zich meebrengt. Ik ben het dan ook in het geheel niet met Piet Borst eens. Hij baseert zich op meningen van vrienden, niet op feitelijke waarnemingen en onderzoek. Hij stelt geloof in de plaats van wetenschap.
Het is vervelend, maar de elektromagnetische velden van draadloze communicatie hebben feitelijk biologische effecten, die kennelijk wel degelijk gevolgen kunnen hebben. Radiobioloog Eric van Rongen, secretaris van de Commissie Elektromagnetische Velden van de Gezondheidsraad, over de gevolgen van de hoogfrequente straling: “Niet elk biologisch effect is schadelijk voor de gezondheid. Ons lichaam wordt voortdurend belaagd door invloeden. Het heeft echter compensatiemechanismen, waardoor mensen uiteindelijk niet ziek worden. Alleen als het effect te groot wordt, kunnen de compensatiemechanismen het niet meer aan.”
Zo is het.

Frans van Velden

Den Haag

Het artikel van Piet Borst (met vele reacties): weblogs.nrc.nl/wetenschap-columns/2010/01/09/mobielvrees/ .

Het RF Review 16/2009 van de ICNIRP: te downloaden van www.icnirp.de/

Het EMF Handbuch: te downloaden van www.ecologinstitut.de/index.php?id=42

Het citaat van Eric van Rongen komt uit het artikel ‘Gemeenten in de umts-spagaat’ in Computable van 16 juni 2006.



Lees verder in de categorie Artikelen | Terug naar homepage | Lees de introductie