Sterrenkundigen waarschuwen: lichtgevende satellieten verpesten ons zicht op de kosmos

Bron: www.volkskrant.nl/wetenschap/sterrenkundigen-waarschuwen-lichtgevende-satellieten-verpesten-ons-zicht-op-de-kosmos~bbc2e0ac/
4 juni 2019

In een openbare brief spreekt de internationale astronomische unie (IAU) haar zorgen uit over de snelle toename van satellieten die zichtbaar zijn vanaf de aarde. De organisatie meent dat zulke satellieten het onderzoek naar het heelal in de weg kunnen staan.

Alsof iemand een snoer kerstlichtjes langs de hemel trekt. Zo ziet het eruit wanneer de Starlink-satellieten, bedoeld om iedereen op onze planeet internet te geven, van SpaceX overvliegen. Omdat de glanzende oppervlakken van de satellieten licht weerkaatsen, zijn ze vanaf aarde zichtbaar als fonkelende puntjes aan de hemel. Maar pas op: zulke bewegende lichtsnoeren zijn niet alleen een geinig schouwspel, waarschuwen astronomen.

Zij maken zich zorgen dat de nachtelijke hemel straks permanent in een knipperende kerstboom verandert, propvol kunstmatige sterrenbeelden. ‘Tot dit jaar waren er minder dan tweehonderd van dergelijke satellieten, maar dat aantal neemt nu rap toe. In potentie zijn het er straks tienduizenden’, schrijft de IAU in een statement op haar website.

Niet alleen SpaceX, maar ook Facebook (met Athena), Amazon (met project-Kuiper) en verschillende andere partijen werken aan dit soort satellietverzamelingen. Als alles doorgaat, wordt een nachtelijke knipperlichtparade daardoor over enkele jaren net zo gewoon als vliegtuigsporen aan de onbewolkte hemel. ‘We begrijpen nog niet goed wat de invloed van duizenden van dit soort zichtbare satellieten precies zal zijn.’

Onmetelijke diepte
De nachtelijke hemel staat op het punt voorgoed te veranderen, waarschuwen sommigen. ‘De sterrenhemel geeft ons het gevoel dat we deel zijn van een groter geheel, dat we een persoon zijn in een zee van personen, omgeven door de onmetelijke diepte van het heelal’, zei de Noorse astronoom Tyler Nordgren tegen de New York Times. ‘Ik vind niet dat iemand in een bestuurskamer voor de hele wereld mag beslissen dat sterrenbeelden vanaf nu bewegen en van nacht tot nacht en uur tot uur veranderen.’

Volgens de IAU vormen de satellieten – ondanks de goede bedoelingen van de bouwers – vooral een bedreiging voor het sterrenkundig onderzoek. Het licht kan de gevoelige telescopen van astronomen hinderen, en de radiosignalen kunnen waarnemingen met radiotelescopen verstoren. ‘Recente doorbraken in de radioastronomie, zoals het maken van de eerste foto van een zwart gat, waren alleen mogelijk dankzij onze gecoördineerde pogingen om de hemel vrij te houden van storende invloeden’, schrijft de IAU.

De astronomen hopen het tij te kunnen keren en stellen voor dat de betrokken partijen – zoals satellietbouwers, astronomen en overheden – samen in gesprek gaan. Bovendien hopen ze dat overheden willen nadenken over het opstellen van regels die de negatieve invloed van dit soort satellieten op het wetenschappelijke onderzoek aan banden legt.


Zie ook:
De weerman wordt gestoord door 5G
www.nrc.nl/nieuws/2019/05/24/de-weerman-wordt-gestoord-door-5g-a3961467
24 mei 2019



Lees verder in de categorie Artikelen | Terug naar homepage | Lees de introductie